dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1879

Artykuły z naszej strony
były czytane
6186510 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 

Józef Tomczyszyn (1920 -1991):


Pamiętnik wywiezionego na roboty do Niemiec


część 4
październik - grudzień 1943




2-X-1943

Dostałem list z domu nadany 27.IX.

4-X-1943

Nadałem list do domu Nr 38 i do Pawła Dajczaka.

9-X-1943

Dostałem list z domu nadany 30.IX. i drugi nadany 1.X. i dostałem list od Kuby Zarwańskiego.

11-X-1943

Nadałem list do domu Nr 39, do Pawła Dajczaka i do Zarwańskiego Kuby.

14-X-1943

Otrzymałem pakunek z domu nadany 6.IX, w którym dostałem pół litry wódki. Pierwszy raz zacząłem ciąć żelazo szwajs-aparatem tak zwanym Awdogenem, przerzynałem płytę żelazną i nity obcinałem. Do cięcia żelaza aparat już potrafię naregulować dobrze.

15-X-1943

Nadałem list do domu Nr 40 i kartkę z życzeniami dla braci. Otrzymałem kartkę od Pawła Zarwańskiego.

16-X-1943

Otrzymałem list z domu nadany 11.X. i list od Marii Diłaj nadany 6.X

17-X-1943

Nadałem list do domu Nr 41 i do Diłaj Marii.

20-X-1943

Pracuję dalej w warsztacie z tym samym Niemcem /Ley Arnold/ jest on bardzo dobrym dla mnie, zawsze coś da albo jabłek albo chleba, a wczoraj to pół bochenka przyniósł. Alarmy są po trzy-cztery razy dziennie, samoloty przelatują po kilkadziesiąt sztuk ale też jeszcze bomb nie rzucali tylko gdzieś dalej ale słychać było dobrze tak że baraki trzęsły się od detonacyj. Wieści dochodzą o cofaniu się Niemców na wszystkich frontach. Nadałem kartkę do Pawła Zarwańskiego.

21-X-1943

Otrzymałem pakunek z domu nadany 24.IX. Nadałem list do domu Nr 42.

22-X-1943

Dostałem pieniądze za wrzesień, dostałem 90 marek.

22-25-X-1943

Jestem chory, straszny ból głowy i w ogóle jestem cały osłabiony.

25-X-1943

Dostałem list z domu nadany 18.X.

27-X-1943

Nadałem list do domu Nr 43, jestem chory strasznie głowa boli, sanitariusze dzisiaj mnie zwolnili z pracy. Dostałem list od Diłaj Marii nadany 22.X.

28-X-1943

Jestem chory, do pracy dzisiaj jeszcze nie idę. Dostałem pakunek z domu i list od Radoma Jaśka.

29-X-1943

Nadałem list do domu Nr 44, do Diłaj Marii i Tomczyszyna Antoniego. Do pracy już dzisiaj chodziłem. Dostałem list od Kuby Zarwanskiego nadany 25.X.

31-X-1943

Dzisiejszą niedzielę mam wolną od pracy.

1-XI-1943

Nadałem listy do: Pawła Zarwańskiego, Radoma Jaśka, Hnennego Piotra i do Kuby Zarwańskiego. Nadałem kartkę-widokówkę do domu. Dziś Wszystkich Świętych, pogoda śliczna, ciepło, tylko mnie jest tak ponuro i smutno tak że nic mnie nie cieszy, nawet ta pogoda jesienna jaka bardzo rzadko u nas się zdarza.

4-XI-1943

Nadałem list do domu Nr 45. Dostałem list z domu nadany 29.IX

6-XI-1943

Dziś odbył się pogrzeb porażonego prądem elektrycznym niejakiego Moroza, pogrzeb odbył się w Neukirchen na koszt rządu. Nadałem pakunek do domu, nożyczki, ręcznik, 30 paczek bibułek i mydła kawałeczek i włożyłem troszku proszku do hartowania stali.

7-XI-1943

Dzisiejsza niedziela jest dla mnie wolna, już trzecia z rzędu. Dzisiaj wypadł śnieg ale bardzo zimno nie jest. Dziś był alarm lotniczy, bombardowanie było gdzieś blisko bo było słychać detonacje z wybuchu bomb i w ogóle takie alarmy są bardzo często, czasem kilkanaście dni dzień po dzień. Wikt jest teraz nie najgorszy, a piwa to można popić wiele kto chce. Chleb dostaję dwa razy tygodniowo, wtorek i piątek po pół bochenka, a w resztę dni po jednej trzeciej części.

8-XI-1943

Nadałem list do domu Nr 46.

9-XI-1943

Chodziłem do Neukirchen do fotografii, fotografię robiłem z numerem lagrowym na piersiach, mój numer to 195. Chodziło nas dużo tylko nie wiemy do czego to bo nikt się nie dowie, a dużo takich chodziło takich że już arbeitkarty, a ja arbeitkarty jeszcze nie mam.

10-XI-1943

Do naszego lagru przywodzą chłopów, którzy są już po kilkanaście miesięcy i pracowali u gospodarzy a na zimę dają ich do lagru. Teraz znowu pocieplało tak że do roboty chodzę jeszcze w marynarce.

11-XI-1943

Dostałem list od Hnennego Piotra nadany 2.XI. Szwjsaparatem typu "Haudegen" już żelazo tnę dobrze i dziury wycinać i nity wypalać tylko jeszcze nie próbowałem szwajsować ale tymi dniami już będę próbował.

13-XI-1943

Nadałem list do Hnennego Piotra.

14-XI-1943

Dzisiaj niedziela ale musiałem pracować przy remoncie na "Kohlwasche".

15-XI-1943

Nadałem list do domu Nr 47. Dostałem kartkę z domu, list od siostry i list od Pawła Zarwańskiego z tytoniem.

16-XI-1943

Dostałem list od Marii Diłaj i jej fotografię.

18-XI-1943

Nadałem list do Pawła Zarwańskiego i do domu Nr 48.

20-XI-1943

Podwyższono nam porcje chleba, poprzednio dostawaliśmy dwa razy w tygodniu po połówce, a teraz cztery razy w tygodniu po pół chleba. Naloty są teraz straszne, przeważnie nocami, od detonacyj bomb aż ziemia stęka.

21-XI-1943

Dzisiejszą niedzielę mam wolną. Dostałem list od Zarwańskiego Kuby.

22-XI-1943

Nadałem list do domu Nr 49 i do Diłaj Marii.

23-XI-1943

Dostałem listy z domu nadane 3.XI i 5.XI. Nadałem pocztówkę do domu. Dostałem wypłatę za październik 60 marek

24-XI-1943

Szwajsaparatem już robię, tnę żelazo codziennie, a szwajsowanie pierwszy raz nawet bardzo dobrze mi wyszło.

25-XI-1943

Nadałem list do Pawła Dajczaka i do Zarwańskiego Kuby.

26-XI-1943

Nadałem list do domu Nr 50. Pierwszy raz próbowałem szwajsować "Elektroszwajsem" jak na pierwszy raz to wypadło bardzo dobrze. Po przerwie pracowałem w kotłowni.

27-XI-1943

Dostałem list z domu nadany 15.XI.

28-XI-1943

Dzisiaj dla wszystkich jest niedziela wolna od pracy, a ja pracowałem przy remoncie na "Kohlwasche".

29-XI-1943

Nadałem kartkę-widokówkę do domu

30-XI-1943

Dostałem list z domu nadany 22.XI. w którym powiadamiają o nadanych trzech pakunkach i o zbliżaniu się Milczenka.

2-XII-1943

Nadalem list do domu Nr 51.

5-XII-1943

Dzisiejszą niedzielę mam wolną od pracy.

6-XII-1943

Nadałem list do Michała Krompa i Romanka Ignatka.

7-XII-1943

Nadałem list do domu Nr 52 i do Pawła Dajczaka, i w listach kartki z życzeniami świątecznymi.

8-XII-1943

Wysłałem kartki świąteczne do Dajczaka Pawła, Diłaja Aleksandra, Tomczyszyna Antoniego, Jakuba Zarwańskiego, ojcu na imieniny i bratu Jankowi też na imieniny. Do naszego lagru dużo poprzyprowadzano chłopaków, którzy pracowali u gospodarzy, a teraz mają pracować w lesie. Dużo z nich mieli karty urlopowe i mieli jechać na urlop, a tymczasem przyjechali do lagru.

11-XII-1943

Dostałem list z domu nadany 6.XII. Nr 1. od Jaśka Radoma, Hnennego Jaśka i Diłaj Marii.

12-XII-1943

Dzisiaj chodziłem do Schilfwellen, wioski oddalonej około kilometra od naszego lagru, zrobiłem tam sobie zdjęcie. Dzisiaj idę do pracy na nocną szychtę od godziny 21-6.

13-XII-1943

Nadałem listy: do domu Nr 53, Hnennego Jaśka i Diłaj Marii. Dostałem listy: z domu i od Tomczyszyna Antoniego nadane 29.XI.

13-XII-1943

Dostałem spodnie, koszulę i kamizelkę zapłaciłem 17 marek. Dostałem list od Hnennego Piotra nadany 29.XI. i od Diłaj Marii nadany 29.XI.

15-XII-1943

Dostałem kartkę od Pawła Zarwańskiego..

16-XII-1943

Nadałem list do Antoniego Tomczyszyna i Hnennego Piotra i kartkę z życzeniami noworocznymi do domu i kartkę z widokiem miasta w Zaremczu

17-XII-1943

Nadałem list do domu Nr 54 i w liście widoczek "Plac Boimów we Lwowie".

18-XII-1943

Nadałem kartki: do Radoma Jaśka i Zarwańskiego Pawła, i widokówkę dla siostrzeńca Jasia. Otrzymałem list od Stanisławy Skiba nadany 30.XI. W obsługiwaniu szwjsaparatu zrobiłem już duże postępy, ciąć to tnę nim żelazo w różnych postaciach nienagannie i szwajsować też możliwie już szwajsuję. iny druciane też już potrafię łączyć w ten sposób, że znaku nie pozostaje.

19-XII-1943

Dzisiejszą niedzielę drugą z rzędu muszę pracować. Nadałem list do Stanisławy Skiba, i do domu Nr 55 i w tym liście wysłałem dwa zdjęcia, jedno dla siostry, a drugie do domu.

21-XII-1943

Dostałem dwa pakunki z domu nadane 19.XI. w których były spodnie, skarpety i pół kg cukru od stryjka Michała Tomczyszyna.

23-XII-1943

Otrzymałem pakunek od siostry nadany 19.XI. Dostałem od swego Niemca że z nim pracuję pakiecik na święta, było w nim 10 papierosów, paczka zapałek, ćwierć wódki trzy duże jabłka, paczka cukierków i parę ciastek. Dostałem wypłatę za listopad, dostałem 70 marek.

24-XII-1943

Nadałem list do domu Nr 56 i jedno zdjęcie to bez płaszcza. Pracowałem na rannej zmianie chociaż nasz cały lagier już dzisiaj nie pracował. Pracowałem przy remoncie takiej maszyny że przeciąga wagony w poprzek torów. W poniedziałek mam dalej tam pracować dalej na ranną zmianę. Po powrocie z pracy dostałem obiad dość możliwy i pakiet świąteczny, było w nim parę ciastek, 40 papierosów na tutkach, dwa jabłka i kawałek kiełbasy, a Ukraińcy dostawali papierosy niemieckie. W wieczór urządziliśmy wspólny opłatek.

Jaki żal mnie ogarnął gdy tak sobie rozmyślałem jak tam w domu to uroczyście te chwile spędzają, a ja tak oddalony od swej rodziny muszę spędzać te święta w lagru wśród wszów i brudu no i wśród ludzi tak wrogo do nas usposobionych, żalu i smutku tego nikt nawet opisać nie zdoła.

25-XII-1943

Wszystko tak wygląda jak w wolną niedzielę i nikt nie lepszy. Po barakach jedni kolędują, drudzy śpiewają takie pieśni a najwięcej jest takich że słuchają jak trawa rośnie bo smutku tego nic rozweselić nie zdoła. Noga mnie boli i strasznie opuchła.

26-XII-1943

Wolne jest dzisiaj jak w każdą niedzielę, nic ciekawego nie wydarzyło się. Nadałem list do Pawła Dajczaka i dwie widokówki dla braci.. Nadałem widokówkę z życzeniami noworocznymi do Marii Sorokowskiej.

27-XII-1943

Dostałem wolne od pracy dziś i jutro z powodu opuchnięcia nogi z opieczenia roztopionym żelazem przy rżnięciu rury apreną. Listów z domu nie otrzymałem, z tego powodu piszę do domu aby w miarę możności wysyłali polecone listy. Otrzymałem list od Krompa Michała nadany 19.XII.

29-XII-1943

Nadałem list do domu Nr 57. Po południu otrzymałem list z domu Nr 2 nadany 13.XII. i od siostry, a od Hnennego Piotra widokówkę z życzeniami świątecznymi.

30-XII-1943

Nadałem list do domu Nr 58. Otrzymałem pakunek od Diłaj Marii. Pracuję przy maszynie na stacji co przeciąga wagony w poprzek torów..

31-XII-1943
Nadałem list do Diłaj Marii.

Kończy się rok 1943, który był rokiem ciężkim.

Dziękując Panu Bogu za przeżycie żegnam go i proszę Boga żeby ten nowy rok był rokiem pomyślnym




poprzednia
część

 

 

Józef Tomczyszyn:
Pamiętnik wywiezionego
na roboty do Niemiec

 

 

następna
część




 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
henryksliwa dnia listopada 28 2009 00:14:11
Kiedy czyta się ten pamiętnik, to widać z jego treści jak ludzie cierpieli z powodu rozłąki z rodziną,środowiskiem. Jaka musiała być tęsknota za krajem , który utracili nie ze swej woli, by w tak niedługim czasie napisać tyle listów. Myślę, że dobrze rozumieją autora pamiętnika ci, którzy też utracili swoją Ojczyznę Kresowianie i też nie ze swej woli.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020