dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1876

Artykuły z naszej strony
były czytane
5771141 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 

Inne miejscowości na starych pocztówkach


(Uaktualnione 19 czerwca 2018)

Uwaga: Korespondencję z kartek publikujemy osobno.



Pocztówki z Olejowa i Załoziec zamieszczamy w oddzielnych artykułach. A w niniejszym - kartki z innych miejscowości w okolicy. Prawdziwe "białe kruki" - jak na razie znamy tylko dwa wzory widokówek z Trościańcem Wielkim i sześć z Białokiernicą. Czy będzie ich więcej? Czy będą także inne miejscowości? Na to pytanie nie możemy odpowiedzieć. To już pokaże czas.

W przeciwieństwie do Załoziec i Olejowa, gdzie trafiały się także pocztówki z "pokojowych" czasów, w tym artykule możemy liczyć jedynie na widokówki z okresu I wojny światowej. Tylko wtedy w okolicy znajdowała się przez długi czas wystarczająca ilość ludzi, żeby opłacało się produkować dla nich takie kartki. Wykonywali je zazwyczaj fachowcy, czyli ludzie którzy zajmowali się taką działalnością w cywilu, przed wojną. Były one bardzo popularne, szczególnie tam, gdzie wojsko stacjonowało dłużej na linii frontu. Pozwalały przesłać bliskim "egzotyczne" widoki z dalekich stron, gdzie zaniósł żołnierski los. Aparaty fotograficzne były wtedy jeszcze bardzo drogie, i - przede wszystkim - dość duże i nieporęczne. Można je było wozić w oficerskim kuferku, lecz nie w żołnierskim plecaku. Niewielu więc mogło z nich korzystać. Dla większości wojaków pozostawały tylko gotowe pocztówki.

Nie wiemy, jak wiele z tych widokówek zachowało się do naszych czasów. Na pewno nie były one produkowane w zbyt dużym nakładzie. Dodatkowo odbiorcy listów znajdowali się bardzo daleko - w krajach Rzeszy Niemieckiej lub w różnych prowincjach Austro-Węgier. Tak że kartki z naszych okolic rozproszyły się po Zachodniej Europie. Duża część pewnie została zniszczona lub wyrzucona. A te, które wciąż są przechowywane w rodzinnych archiwach czy albumach, są dla nas niedostępne. Ich obecni posiadacze nie zaglądają na naszą stronę internetową, ani nie interesują się Galicją. Jedyna szansa na pozyskanie takich pamiątek to zakup, jeśli ktoś od czasu do czasu wystawi je na sprzedaż. Albo życzliwa pomoc jakiegoś kolekcjonera pocztówek, który zgodzi się udostępnić skany. Tak że jest w tym duży element nieprzewidywalności. Ale jesteśmy dobrej myśli - przez kilka lat nasze zbiory skanów wciąż się rozrastają. Przy pierwszej widokówce nawet nie marzyliśmy, że to zajdzie aż tak daleko.

Przełomowym momentem w badaniu dziejów tych kartek była dla nas wiosna 2018 roku. Udało się wtedy pozyskać duży zbiór pamiątek po saskim żołnierzu z I wojny światowej, w tym aż 17 nowych pocztówek z Olejowa, sześć z Białokiernicy i jedną z Trościańca Wielkiego. Plutonowy (Unteroffizier) Hans Barchmann z Lipska służył przy sztabie niemieckiej dywizji. Jak wynika z korespondencji, był zatrudniony w polowej księgarni. W takich miejscach, oprócz książek i gazet, zazwyczaj sprzedawano też karty pocztowe. Plutonowy Barchmann miał więc łatwy dostęp do tych wydawnictw - i wysyłał je swojej rodzinie. Najcenniejsze dla nas jest to, że część tych zdjęć wydatował - podając miesiąc wykonania fotografii.

Jeśli ktoś z naszych Czytelników posiada inny wzór pocztówki z okolic Olejowa i Załoziec (lub niepublikowane jeszcze miejscowości - Bzowica? Reniów? Czystopady? Perepelniki?), bardzo prosimy o wiadomość. Bylibyśmy też bardzo wdzięczni za życzliwe udostępnienie skanów.




Troscianiec (Ost-Galicien). Kriegs-Weihnacht - 1917


("Trościaniec (Galicja Wschodnia). Wojenne Boże Narodzenie 1917")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Trościaniec Wielki pocztówka 1917 awers

Trościaniec Wielki pocztówka 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Z obiegu pocztowego. Brak informacji o wydawcy. Datowana według napisów na Boże Narodzenie 1917. Zdjęcie prawdopodobnie zostało zrobione zimą, w grudniu 1917 roku. W głębi kościół rzymsko-katolicki od strony nawy głównej. Dwa drewniane budynki w środku leżą prawdopodobnie na posesjach, które w 1939 roku zajmowali Edward Bielecki i Jakub Wojtyna. Na pierwszym planie z lewej strony widać czterech małych chłopców (jeden w austriackiej czapce wojskowej). A po prawej dwie starsze od nich dziewczynki. W drzwiach budynku mieszkalnego po lewej jakiś dorosły mężczyzna w wysokich butach - być może żołnierz? Niestety reszta jego sylwetki jest niewidoczna.

Na kartce brak informacji o autorze tekstu na rewersie, nie ma też danych adresata. Zapewne była wysłana w kopercie, jako załącznik do innego listu. Naszym zdaniem napisał ją jakiś niemiecki (nie austriacki) żołnierz. Może o tym świadczyć gwarowy wyraz "Panje-häuser", a także błędnie zapisana nazwa prowicji ("Galicien", zamiast "Galizien"). W tekście autor opisuje nieznanemu odbiorcy, co widać na fotografii:

"Obraz unaocznia prawdziwie typowy widok galicyjskiej miejscowości. Małe, niskie, gliniane chatki z grubymi dachami ze słomy, tzw. "Panje-chatki"(*) . Zresztą jakby stworzone dla robactwa. Na dalszym planie kościół rzymskokatolicki. Poza tym miejscowość ta posiada kościół grekokatolicki, którego niestety nie widać na zdjęciu."

(*) - ("Panje" od pana, panoska, panicza... wyraz używany w połączeniu z owymi chatkami, ale i z konikami, z furmankami, z saniami..., słowo zaczerpnięte z języka polskiego, szczególnie popularne w gwarze niemieckich żołnierzy i upowszechnione po wejściu Niemców w 1914 na tereny polskojęzyczne w zaborze rosyjskim i w Galicji) .




Kirche in Troscianiec Januar 1918


("Kościół w Trościańcu styczeń 1918")

oryginał w zbiorach Pana Eugeniusza Drozdowskiego"



Trościaniec Wielki pocztówka 1918 awers

Trościaniec Wielki pocztówka 1918 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Z obiegu pocztowego. Brak informacji o wydawcy. Datowana według korespondencji na 13 lutego 1918 roku. Według podpisu zdjęcie zostało zrobione w styczniu 1918 roku.

Na kartce widać polski kościół i fragment ulicy w wiosce.




Białokiernica - nie podpisany widok wioski.


oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Brak informacji o wydawcy. Na odwrocie napis w języku niemieckim "Białokiernica latem" i dwóch żołnierzy w niemieckich mundurach z czasów I wojny światowej. Zdjęcie zostało zrobione w sierpniu 1917 roku.

Na fotografii widać - od lewej: szkołę w Białokiernicy, cerkiew, dzwonnicę przy cerkwi i figurę - krzyż na pamiątkę zniesienia pańszczyzny. Na pierwszym planie dwóch niemieckich żołnierzy idzie pod górę, w stronę Olejowa. Gdy robiono to zdjęcie, szkoła była wykorzystywana jako kasyno wojskowe dla oficerów 92. dywizji piechoty.



Bialokiernica (Ostgalizien)


("Białokiernica - Galicja Wschodnia")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Z obiegu pocztowego. Brak informacji o wydawcy. Datowana według korespondencji na 15 sierpnia 1917 roku. Zdjęcie zostało zrobione na początku sierpnia 1917.

Piękny widok białokiernickich domów w pobliżu cerkwi, z ciekawymi podpisami. Górna strzałka po lewej wskazuje izbę, w której zakwaterował się pierwszy oficer sztabu generalnego niemieckiej 92. dywizji piechoty. Górna strzałka po prawej - kwatera dowódcy dywizji. Najciekawsze są jednak dolne strzałki, wskazujące izbę na pierwszym planie. Plutonowy Hans Barchmann pisze rodzicom, że początkowo ta narożna izba miała być jego kwaterą (pewnie z kolegami ją sobie upatrzył), ostatecznie jednak ktoś uznał, że ta izba jest za duża dla zwykłych żołnierzy i chłopaki musieli się przenieść do kościoła naprzeciwko. To nowe mieszkanie będzie na następnej kartce.




Kirche Bialokiernica


("Cerkiew w Białokiernicy")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie zostało zrobione na początku sierpnia 1917.

Cerkiew i tył szkoły w Białokiernicy. Przy znaczku "X" plutonowy Barchmann zapisał "moja sypialnia". Czyli w tym czasie kwaterował w przybudówce (może zakrystii?) białokiernickiej cerkwi. Przy budynku szkoły zapisał "Mieszkanie ekscelencji i kasyno". Na wiejskiej drodze widać także dwa samochody, zapewne należące do sztabu dywizji.




Dorfplatz in Bialokiernica (Ostgalizien). August 1917


("Wioskowy plac w Białokiernicy - Galicja Wschodnia. Sierpień 1917.")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie zostało zrobione na początku sierpnia 1917.

Plac w centrum wioski Białokiernica. Na placu figura i wielu żołnierzy niemieckich.




Kirche Bialokiernica


("Cerkiew w Białokiernicy")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie zostało zrobione na początku sierpnia 1917.

Plac przed cerkwią w Białokiernicy. Na pierwszym planie grupa niemieckich żołnierzy przy słupie linii telefonicznej (widać tablicę "F Fernspreher" - telefon.




Kirche in Bialokiernica (Ostgalizien) Herbst 1917


("Cerkiew w Białokiernicy - Galicja Wschodnia - jesień 1917")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1917 awers

Bialokiernica Feldpost 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie prawdopodobnie zostało zrobione na początku września 1917.

Szkoła i cerkiew w wiosce Białokiernica. Na odwrocie plutonowy Barchmann opisał budynki: "Kasyno (po lewej) i Oddział I (cerkiew) 92. dywizji piechoty."




Bialokiernica, Januar 1918


("Białokiernica, styczeń 1918")

oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Bialokiernica Feldpost 1918 awers

Bialokiernica Feldpost 1918 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Z obiegu pocztowego. Brak informacji o wydawcy. Datowana według korespondencji na 5 lutego 1917 roku. Zdjęcie zostało zrobione w styczniu 1918.

Piękny i malowniczy widok Białokiernicy zasypanej śniegiem. Na zdjęciu widać domy przy głównej ulicy w wiosce.




Białokiernica - nie podpisany widok wioski.


oryginał w zbiorach administratorów strony "Olejów na Podolu"



Białokiernica pocztówka wrzesień 1917 awers

Białokiernica pocztówka wrzesień 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Brak informacji o wydawcy. Na odwrocie numer nadrukowany 4580 i odręczny napis w języku niemieckim "Bialakiernica (Galicja) wrzesień 1917", co pozwala na wydatowanie kartki.

Na fotografii widać podwórze jednego z domów i grupę niemieckich żołnierzy w płaskich czapkach, oraz jednego żołnierza austriackiego w wysokiej czapce. Obok nich stoi także dwójka cywilów, zapewne mieszkańców Białokiernicy - wąsaty mężczyzna w kapeluszu, trzymający za rękę małą dziewczynkę (może córkę?). Trudno określić wiek dziecka, zapewne między 3 a 5 lat. Czyli rocznik 1912, 1913 lub 1914.

Białokiernica pocztówka wrzesień 1917 zbliżenie

(kliknij żeby powiększyć)


Dziewczynka z fotografii miałaby dziś między 100 a 102 lat, więc pewnie już nie żyje. I nikt już tych ludzi ze zdjęcia nie rozpozna. W dodatku nie wiemy, jakiego była wyznania. Ksiąg grecko-katolickich z Białokiernicy niestety nie mamy. Ale jeśli była wyznania rzymskokatolickiego, to możemy przynajmniej podać hipotetyczne nazwiska, odejmując dzieci zmarłe przed datą zrobienia zdjęcia. We wrześniu 1917 żyło 15 dziewczynek urodzonych w latach 1912-1914 w Białokiernicy.
- rocznik 1912: Zofia Druczek córka Maksymiliana i Franciszki zd. Kwaśnickiej, Zofia Hajduk c. Mikołaja i Katarzyny zd. Grześków, Anna Krzyżanowska c. Filipa i Anny zd. Iżewskiej, Anna Łuciów c. Piotra i Zofii zd. Grocholskiej, Maria Radomska c. Józefa i Katarzyny zd. Zarwańskiej, Michalina Radomska c. Jana i Zofii zd. Turczyńskiej,
- rocznik 1913: Maria Kaczan c. Bazylego i Zofii zd. Hładun, Michalina Kusiakiewicz c. Andrzeja i Zofii zd. Koriń, Rozalia Różycka c. Wawrzyńca i Anny zd. Grela, Maria Szychta c. Mikołaja i Marii zd. Bil,
- rocznik 1914: Katarzyna Grocholska c. Antoniego i Wiktorii zd. Różyckiej, Maria Hajduk c. Mikołaja i Katarzyny zd. Grześków, Anna Kusiakiewicz c. Jana i Marii zd. Laszkiewicz, Stanisława Mrazek c. Stanisława i Zofii zd. Żmudź, Zofia Szychta c. Stanisława i Anny zd. Kowal.




Okopy niemieckie koło Harbuzowa - lipiec 1917


oryginał w zbiorach Pana Eugeniusza Drozdowskiego"



okopy 1917 awers

okopy 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie zostało zrobione w lipcu 1917 roku.

Podpis na zdjęciu: "Die deutsche Stellung bei Harbuzow, von der aus am 19. Juli 1917 der Durchbruch der russischen Stellung erfolgte." (Niemiecka pozycja koło Harbuzowa, z której w dniu 19 lipca 1917 roku nastąpiło przełamanie rosyjskich pozycji."). Na awersie plutonowy Hans Barchmann zaznaczył dodatkowo "Minenwerfer", czyli stanowisko moździerza.




Okopy rosyjskie koło Harbuzowa - lipiec 1917


oryginał w zbiorach Pana Eugeniusza Drozdowskiego"



okopy 1917 awers

okopy 1917 rewers

(kliknij żeby powiększyć)


Fotografia w formie pocztówki. Kartka nie była w obiegu pocztowym. Brak informacji o wydawcy. Zdjęcie zostało zrobione w lipcu 1917 roku.

Podpis na zdjęciu: "Die von deutschen Truppen am 19. Juli 17 durchbrochen russische Stellung bei Harbuzow." (Przełamane przez niemieckie oddziały w dniu 19 lipca 1917 rosyjskie stanowiska koło Harbuzowa").



 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Brak komentarzy.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020