dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1876

Artykuły z naszej strony
były czytane
5785424 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
(Stefania Spittal: Kronika szkoły w Załoźcach - część 15)

ROK 1931


W czasie bytności p. Wizytatora St. Halibeja 15 października 1930 r. przyrzekł burmistrz m. Załoziec p. Józef Szawłowski, że ze subwencji w wysokości 5000 zł otrzymanej w Kuratorium O.S.L. wykończy dwie sale w nowym budynku szkolnym. Ponieważ obietnice były tylko obietnicami dzieci uczą się nadal w ciasnych wynajętych salach. Najgorzej rzecz się przedstawia w oddziałach III A i IV, część dzieci stale stoi. Dzieci te podczas wypracowań pisemnych oblegają stół a nawet przykładają zeszyty do ścian i tak piszą. Bardzo to ujemnie wpływa na kształt i estetyczną formę pisma. Jednym słowem warunki nauki są okropne i mają olbrzymi wpływ na nauczanie.

Zima daje się we znaki, ciągłe zawieje i mrozy powodują spadek frekwencji zwłaszcza w klasach niższych. Szkole brakuje często opału, mimo to nauka nie przerywa się, bo dzieci żądają nauki. Tydzień od 12 marca - 19 marca 1931 r. nauka jest prowadzona bez opału. Kierowniczka kupiła za swoje pieniądze furę drzewa, ale to starczy na czas bardzo krótki. Stan zdaje się beznadziejny, gdyż gmina m. Załoziec jest w okropnych długach po ustąpieniu burmistrza Józefa Szawłowskiego i całej rady gminnej w dniu 4 lutego 1931 r.

Komisarz rządowy p. Adolf Drwota mimo najszczerszych chęci nic szkole pomóc nie może, gdyż w kasie gminnej zupełne pustki. Wprawdzie p. Adolf Drwota posłał dla szkoły ze swego przydziału dwa m3 drzewa, jednak na osiem sal to wszystko za mało.

Dnia 10 marca 1931 r. otrzymała szkoła 150 pocztówek do wysłania na Maderę do Marszałka Polski Józefa Piłsudskiego. Wszystkie te pocztówki dzieci wykupiły i wypisały na nich swe życzenia, pisząc tak jak do osoby dobrze sobie znanej. Skarżyły się na brak budynku szkolnego i t.p.

W dniu 18 marca dzieci samorzutnie udekorowały swoje klasy. W dniu 19 marca 1931 r. odbył się poranek w szkole, na który złożyło się: przemówienie kierowniczki szkoły, deklamacje i pieśni dostosowane do uroczystości, następnie udział w nabożeństwie w miejscowych świątyniach. Po nabożeństwie udała się dziatwa szkolna wraz z nauczycielstwem do Sokoła na poranek urządzony przez Strzelca. Wieczorem były na przedstawieniu p.t. Oficer pierwszej brygady.

Wkrótce po ustąpieniu rady gminnej wraz z burmistrzem przysłało Kuratorium O.S.L. subwencję na budowę szkoły w kwocie 4000 zł, kwotę tę odesłał komisarz miasta p. Adolf Drwota inżynierowi W. Dajczakowi, za co tenże zobowiązał się, że do dnia 1 maja 1931 r. odda do użytku szkoły dwie sale szkolne.

Budżet szkolny został zatwierdzony przez R.S.P. w Zborowie 6 lutego 1931 r. L:2737 w wysokości 11 966 zł na rok 1931/1932.

Dnia 26 lutego 1931 r. zawiązał się powiatowy komitet przygotowujący eksponaty na Wystawę Rolniczo-Regionalną w Tarnopolu. Na czele komitetu stanął starosta p. Alfred Kocół, zastępcą przewodniczącego jest inspektor szkolny p. W. Węgrzyniak. Komitet składa się ze sekcyj: hodowlana, pszczelarska, historyczna, szkolna i przemysłowa. Do sekcji szkolnej wybrano z naszej szkoły kierowniczkę Stefanię Spittal.

Na posiedzeniu komitetu wystawowego w dniu 10 marca 1931 r. w Zborowie każda sekcja zgłaszała eksponaty. Najwięcej eksponatów w sekcji szkolnej zgłosiła szkoła załoziecka. Od tego dnia zaczęła się intensywna praca dziatwy szkolnej pod przewodnictwem p. Heleny Spittal uczącej robót ręcznych i p. Marii Schmidowej uczącej robót kobiecych. Nauczycielki te pracowały poza godzinami szkolnymi, aby prace wykonać na czas.

Z dniem 9 marca 1931 r. zorganizowano w tutejszej szkole dożywianie najbiedniejszych dzieci z funduszów przysłanych z Tymczasowego Wydziału Powiatowego w wysokości 200 złotych. Na posiedzeniu Rady Pedagogicznej wybrano najbiedniejsze dzieci i obliczono, że do końca roku szkolnego z pominięciem dni wolnych od nauki będzie korzystać 37 dzieci. Dzieci otrzymywały bułki specjalnie pieczone z cukrem i mlekiem i były bardzo zadowolone.

Ostatniego maja 1931 r. odbyło się w szkole tutejszej Święto pieśni o programie następującym:
Część I. 1) Kto się w opiekę, 2) Wystąpienie z klasy II A z literkami tworzącymi napis Święto pieśni, 3) Kl. I A zabawa Koło młyńskie, 4) Kl. I B zabawa "mak". 5) Kl. II B zabawa "Żabki i bocian".
II część. Pieśni jednogłosowe: 1) Wiosna wróciła. 2) Mowa ojczysta, Jabłoneczka. Kl. III i IV dziewczynki wyścig piłek. Klasy III i IV chłopcy ćwiczenia chorągiewkami. Klasy V, VI, VII dziewczęta inscenizacja pieśni Chaber.
Część III. Pieśni dwugłosowe: 1) Dalej w las, 2) Dobranoc, 3) Taniec, Wyścigi w workach wykonane przez chłopców, Hymn państwowy. Zabawy samorzutne.

W święcie tym wzięły udział wszystkie klasy i wszystkie oddziały tutejszej szkoły od klasy I do VII włącznie. Popisy klas I A, I B, II A, II B odbywały się dla każdej z nich osobno. Dzieci z klas III i IV podzielono na chłopców i dziewczęta a każda z tych grup ćwiczyła oddzielnie. Również dziewczęta z klas V, VI i VII ćwiczyły od chłopców odrębnie.

Część głosową programu wykonały wspólnie klasy od III do VII włącznie. Uroczystości szkolnej przypatrywali się licznie zebrani rodzice i rodzeństwo młodzieży szkolnej. Po wykonaniu programu ułożonego, zostawiono zupełną swobodę w wykonywaniu i doborze zabaw organizowanych prze dzieci. Zabawy te trwały aż do zachodu słońca. Uroczystość szkolna udała się dzięki wspanialej pogodzie. Piękne stroje zostały uwiecznione na fotografii.

Dnia 2 czerwca 1931 r. wysłała szkoła tutejsza na Wystawę Rolniczo-Regionalną w Tarnopolu przez Radę Szkolną Powiatową w Zborowie następujące eksponaty: 1) kosz sześcioboczny na kwiaty, 2) kosz prostokątny na kwiaty, 3) kasetka z rafii prostokątna dziergana, 4) kasetka z rafii fantazyjna, 5) kasetka z rafii kwadratowa, 6) kasetka z rafii okrągła, 7) kasetka ze słomy gwiazda, 8) kasetka ze słomy sześcioboczna, 9) kasetka ze słomy romb, 10) kasetka ze słomy trójkąt, 11) plastyczna mapa Podola, 12) mandolina, 13) trzy sztuki serwetek, 14) sweter haczkowany dla dziewczynki, 15) szal haczkowany, 16) chusteczki do nosa 12 sztuk, 17) model budynku szkolnego w podziałce 1:50.

Wszystkie te eksponaty zostały zaaprobowane jako najlepsze na wystawę przez powiatową komisję oceniającą.

Przedstawienie szkolne p. t .Taniec kwiatów odbyło się dnia 7 czerwca 1931 r. Najwięcej nad wyuczeniem pieśni chóralnych jak i solowych napracował się nauczyciel śpiewu p. Edward Korba. Za swą pracę został w zupełności nagrodzony, gdyż przedstawienie bardzo podobało się publiczności. Chociaż wyuczenie przedstawienia wymagało dużo trudu i pracy, dało stosunkowo mały dochód. Są to skutki kryzysu gospodarczego, który dotknął cały świat. Obliczenie rozchodu i przychodu z przedstawienia nastąpiło w dniu 8 czerwca 1931 r. w obecności całego grona nauczycielskiego. Dochód ze występów wynosi 88,50 zł, a rozchód 40,40 zł, czysty dochód równa się: 48,10 złotego. Dochód ten przeznaczono na zakupienie pomocy naukowych.

Rada szkolna powiatowa przeznaczyła dzień 25 czerwca 1931 r. na wycieczkę powiatową na Wystawę Regionalno - Rolniczą w Tarnopolu. Na cele tej wycieczki otrzymała szkoła tutejsza 100 zł z Wydziału powiatowego. Dzięki tej subwencji najbiedniejsze dzieci szkolne mogły wziąć udział w wycieczce. W wycieczce uczestniczyło 85 dzieci i 7 członków Grona nauczycielskiego. Z Załoziec udało się dzieci dowieźć do Tarnopola autobusami do punktu zbornego wycieczki, t.j. do szkoły im. J. Słowackiego. Stąd wyruszyły wszystkie dzieci z powiatu pieszo na teren wystawy. Od rana do samego wieczora dzieci zwiedziły całą wystawę, podziwiały jej piękno, ale najbardziej interesowały się pracami dzieci. Swą radość i zadowolenie wyrażały bezustannym śpiewem podczas powrotnej jazdy.

Zakończenie roku szkolnego nastąpiło wyjątkowo w dniu 27 czerwca 1931 r. z tego względu, że 28 czerwca 1931 r. przypada na niedzielę.

P. inż. W. Dajczak nie dotrzymał danej obietnicy i nawet nie rozpoczął wykańczania budynku szkolnego. Wskutek tego, że izby gdzie mieszczą się cale szkolne są bardzo małe Rada szkolna powiatowa zagroziła zamknięciem nieodpowiednich izb i zwolnieniem niektórych oddziałów. Pismo do Magistratu m. Załoziec z dnia 2 lipca 1931 r. L: 1736/31 Powierzchnia pięciu izb lekcyjnych waha się od 16 m2 - 20 m2 podłogi, a minimum jakie przyjęło Kuratorium O.S.L. na wynajęte izby jest 25 m2 powierzchni podłogi. Po rozpatrzeniu sprawozdania Magistratu m. Załoziec i kierownictwa szkoły Rada szkolna powiatowa zezwoliła na używanie dotychczasowych lokali na izby szkolne ze względu na niemożliwość zabezpieczenia odpowiedniejszych lokali. Pismo z dnia 24 sierpnia 1931 r. L: 1955/31.

Z nowym rokiem szkolnym będzie w szkole tutejszej jedenaście oddziałów, nauka będzie odbywała się w skróconym wymiarze w myśl okólnika Kuratorium O.S.L. w sprawie celowego przystosowania organizacji szkolnictwa powszechnego do potrzeb wzmożonego napływu dzieci szkolnych. L: I 9754/31 z 28 marca 1931 r.

Rok szkolny rozpoczął w szkole tutejszej zupełnie normalnie to jest dnia 1 września 1931 r.

W miejsce p. Marii Seibtówny, która została przeniesiona na inne miejsce służbowe została przydzielona do szkoły tutejszej p. Zofia Czechowska nauczycielka z Gajów Roztockich. Rozporządzenie Rady szkolnej powiatowej z dnia 1 września 1931 r. L: 1973/31.

Dzieci wpisanych na rok 1931/32 jest 257 chłopców i 260 dziewcząt, razem 517 dzieci, oddziałów jest jedenaście, nauka odbywa się w dotychczasowych wynajętych salach.

Na zarządzenie R.S.P. w Zborowie 23 września 1931 r. L: 2378/31 urządziła szkoła tutejsza pogadankę historyczną w 600 letnią rocznicę bitwy pod Płowcami poświęcając w dniu 27 września 1931 r. jedną godzinę z nauki historii tej pogadance.

Pismem z dnia 15 września 1931 r. Rada szkolna powiatowa zamianowała nauczycielem religii mojżeszowej w Załoźcach p. Salomona Braunera, który z dniem 22 września 1931 r. rozpoczął swe czynności służbowe.

Mimo kilkakrotnych urgensów (*) nie wróciły z wystawy Regionalno-Rolniczej w Tarnopolu następujące eksponaty: mapa plastyczna Podola, serwetka haftowana i dwie kasetki rafiowe i słomiane. Na dobitek złego szkoła załoziecka mimo tylu robót nawet nie była wymieniona w wykazie szkół biorących udział w wystawie, a list pochwalny przyznano szkole zborowskiej, która nie dała ani jednego eksponatu, widocznie zaszła pomyłka. Po pisemnym przedstawieniu sprawy p. Dr. Władysławowi Lenkiewiczowi prezesowi Komisji Sędziowskiej został przyznany list pochwalny tutejszej szkole pismem Komitetu Wojewódzkiego Wystawy z dnia 29 września 1931 r. List ma nadejść później.

Zwyczajem lat ubiegłych odbył się w roku bieżącym już szósty z kolei "dzień oszczędności" w dniu 31 października 1931 r. na podstawie zarządzenia R.S.P. w Zborowie 16.X.1931 r. L:2631/31. Oszczędzanie w roku bieżącym jest z powodu ogólnego kryzysu gospodarczego światowego bardzo znikome, raczej żadne.

Trzynasta rocznica niepodległości Polski w dniu 11 listopada 1931 r. była obchodzona przez tutejszą szkołę nader uroczyście. Staraniem naszej szkoły odbył się poranek w Sokole z następującym programem: 1) Przemówienie kierowniczki szkoły, 2) deklamacje dzieci szkolnych, 3) odśpiewanie kilku okolicznościowych pieśni prze chór szkolny pod kierunkiem p. Edwarda Korby, 4) przedstawienie p.t. Tajemnica odegrane przez dziatwę szkolną pod reżyserią p. Karoliny Helm. Wszystkie części programu zostały wykonane bez zarzutu, oklaskom nie było końca. Wielką salę Sokola wypełniły tłumy publiczności. wieczorem w tym dniu dzieci szkolne miały też cząstkę swą w tym obchodzie, bo deklamowały, a jeden z uczniów miał rolę w przedstawieniu p.t. Żyj Polsko!

Kuratorium O.S.L. zamianowało Stefanię Spittal kierowniczkę 4 kl. szkoły pełniącą obowiązki kierowniczki 7 kl. szkoły w Załoźcach kierowniczką tej szkoły pismem z dnia 3 listopada 1931 r.

W ten sposób obsada kierownictwa szkoły na podstawie konkursu została ku ogólnemu zadowoleniu ludności m. Załoziec załatwiona. Stefania Spittal pracując w bardzo ciężkich warunkach przez lat siedem jako kierowniczka 4 kl. szkoły zdobyła sobie całkowite zaufanie ludności.

Magistrat m. Załoziec postanowił w przeciągu listopada b.r. dokończyć dwie sale naukowe w nowo budującym się budynku szkolnym. Znaleźli się chętni ofertanci którzy chcieli własnymi funduszami budynek wykańczać, wzamian żądali płacenia za czynsze za sale takiej ilości pieniędzy, ile Magistrat m. Załoziec płaci za wynajmowane dotychczas sale.

P. Starosta Alfred Kocół nie pozwolił Magistratowi załozieckiemu na przeprowadzenie tej akcji ze względu na wielkie zadłużenie gminy załozieckiej.

Grono nauczycielskie szkoły załozieckiej urządziło dla dziatwy szkolnej bez różnicy wyznań św. Mikołaja. W największej mierze były obdarzone dzieci biedne i pilne. Magistrat m. Załoziec dał na ten cel 50 zł. Resztę wydatków pokryto z datków Grona nauczycielskiego i ze wstępów na przedstawienie w dniu 6 grudnia 1931 r. Przedstawienie składało się z dwóch części: 1) Obrazek historyczny p.t. "Wanda" 2) Święty Mikołaj. Bardzo pięknie wypadła część pierwsza "Wanda". Wszyscy obecni wynieśli nader miłe wrażenie z tego wieczoru. Szczególnie były zadowolone najbiedniejsze dzieci najbardziej obdarowane. Trud i praca Grona nauczycielskiego nie poszły na marne.

Całe grono nauczycielskie pracowało przy II spisie ludności jako komisarze spisowi w dniach 9, 10 i 11 grudnia 1931 r. W dniach tych było nauczycielstwo zwolnione z zajęć szkolnych na podstawie zarządzenia Ministerstwa W.R. i O.P. i Kuratorium O.S.L.

W dniu 19 grudnia 1931 r. został wybrany ponownie na przewodniczącego Rady Szkolnej Miejscowej w Załoźcach ks. Rachalski Gerard, a zastępcą p. Michał Szawłowski. Budżet szkolny na rok 1932/33 ułożyła R.S.M. w wysokości 15 566 zł z czego Rada szkolna powiatowa zatwierdziła tylko 12 336 zł. Z tej kwoty ma być użyte 3 000 zł na wykończenie trzech sal szkolnych. W ten sposób zatwierdzony budżet szkolny został przesłany R.S.M. w Załoźcach dnia 24 grudnia 1931 r. Oby tylko stał się budżetem szkolnym realnym, a nie jak dotychczasowe budżety papierowe.

Brak pieniędzy na najkonieczniejsze potrzeby szkolne, nawet na opał, spowodował krótkotrwałą przerwę w nauce w dniach 2 i 3 grudnia 1931 r. Czy poprawią się warunki w roku następnym - nie wiadomo.

*/ ponagleń




poprzednia
część

 

 

Kronika Szkoły w Załoźcach Starych

 

 

następna
część




 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Brak komentarzy.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020