dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Strona główna ˇ Artykuły ˇ Galeria zdjęć ˇ Forum strony Olejów ˇ Szukaj na stronie Olejów ˇ Multimedia
 
isa, dnd.rpg.info.pl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Nawigacja
Strona główna
  Strona główna
  Mapa serwisu

Olejów na Podolu
  Artykuły wg kategorii
  Wszystkie artykuły
  Galeria zdjęć
  Pokaz slajdów
  Panoramy Olejowa 1
  Panoramy Olejowa 2
  Panoramy inne
  Stare mapy
  Stare pocztówki Olejów
  Stare pocztówki Załoźce
  Stare pocztówki inne
  Stare stemple 1
  Stare stemple 2
  Multimedia
  Słownik gwary kresowej
  Uzupełnienia do słownika
  Praktyczne porady1
  Praktyczne porady2
  Archiwum newsów
  English
  Français

Spisy mieszkańców
  Olejów
  Trościaniec Wielki
  Bzowica
  Białokiernica
  Ratyszcze
  Reniów
  Ze starych ksiąg

Literatura
  Książki papierowe
  Książki z internetu
  Czasopisma z internetu

Szukaj
  Szukaj na stronie Olejów

Forum
  Forum strony Olejów

Linki
  Strony o Kresach
  Inne przydatne miejsca
  Biblioteki cyfrowe
  Varia
  Nowe odkrycia z internetu

Poszukujemy
  Książki

Kontakt
  Kontakt z autorami strony

 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Olejów na Podolu
Aktualnie na stronie:
Artykułów:1281
Zdjęć w galerii:1876

Artykuły z naszej strony
były czytane
5784903 razy!
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
(Stefania Spittal: Kronika szkoły w Załoźcach - część 2)

NAJSTARSZE DZIEJE SZKOŁY W ZAŁOŹCACH


Szkoła.

Równocześnie z kościołem założona została szkoła, jest o tym wzmianka w akcie rozszerzonej fundacji kościoła Jana Kamienieckiego w 1547 roku. W tejże księdze errekcji jest unormowane uposażenie dla nauczyciela na stronie 16 następująco: Nauczycielowi szkoły wszyscy mieszczanie i pomieszczenie tak chrześcijanie jak i rusini co kwartał po pół grosza dawać powinni. Dziedzice zaś płacili nauczycielowi na św. Marcina grzywnę jedną pieniędzy za co tenże miał utrzymywać kantor (księga errekcji str 17). Zwierzchnikiem bezpośrednim magistra i bakałarzy był każdoczesny proboszcz, a pośrednim biskup, od nich tez wiele zależało życie szkoły.

O szkole załozieckiej z dawnych czasów wiele powiedzieć nie można, gdyż nie ma aktów wizytacyjnych biskupów łuckich, do których Załoźce należały. Nazwiska magistrów i bakałarzy załozieckich występują często w metrykach ślubów i chrztów tutejszej parafii. Metryki te w czasie wojny światowej zniszczały. Parę wzmianek o załozieckich nauczycielach znajduje się w książeczce ks. Sadoka Barącza p.t. Załoźce. Na podstawie tej książeczki można zacytować: Jakuba Gołaszewskiego, rektora załozieckiego w 1665 r. (Jacobus Gołaszewski rektor scholae zalozcensis). Stanisława Bakałarza w 1665 r, (Stanislaus Baccalareus zalozcensis).

Mimo najgorszych dla miasta czasów t. j. różnych najazdów, wojen nieprzyjacielskich szkoła była czynna. Szkoła ta mieściła się na probostwie, później do roku 1857 była w prawym skrzydle oficyn zamkowych, w tak zwanym przygródku, po pożarze miasta w tymże roku przeniesiono ja czasowo do prawego skrzydła właściwego zamku. Za czasów nauczyciela Jana Barskiego przeniesiono ją do budynku szkolnego, który dopiero w czasie wojny światowej uległ kompletnemu zniszczeniu i mieścił się na obecnym placu szkolnym.

Austria po zaborze ziem polskich zamieniła szkołę załoziecką parafialną na trywialną w 1790 roku. Rozporządzeniem Gubernium i.2218 z 4.II.1791 r. przeznaczono na utrzymanie tejże szkoły wszystkie gminne kary pieniężne (Strafgelder). Po rozwiązaniu magistratu załozieckiego l. 46153 z 24.XII. 1813 r. tym samym zarządzeniem przeznaczono 100 florenów dla nauczyciela. Na tę sumę musieli płacić mieszkańcy Załoziec i Reniowa specjalny podatek. Nad wykonaniem tego zarządzenia czuwał urząd cyrkularny złoczowski. To było utrzymane i wykonywane aż do roku 1851, wtedy bowiem Reniów stara się ufundować własną szkołę i odłączyć się od Załoziec.

Tymczasem przeciw szkole w Załoźcach Starych zaczęli występować księża ruscy, jak Michał Zarudzki, który zakłada na Nowym Mieście w 1824 roku szkółkę parafialną i sam w niej uczy bez zezwolenia władz (schematyzm z 1825 r., str. 591). W tym samym roku ksiądz Aleksy Moyseowicz gr. kat. proboszcz w Załoźcach Starych zakłada szkółkę parafialną na "Starym Mieście" również bez zezwolenia władz (schematyzm z 1826 roku strona 544) W roku 1849 l.45452 exp. 18.8 odniósł się gr. katolicki konsystorz lwowski z projektem utworzenia nowej szkoły trywialnej na "Nowym Mieście" oraz parafialnej w Załoźcach Starych, gdzie już istnieje szkoła trywialna pod protektoratem łacińskiego konsystorza lwowskiego.

Przeciw tym jednakże zakusom wystąpiła stanowczo Gmina załoziecka podkreślając dobitnie, że ruskiej szkoły parafialnej w Załoźcach Starych otwierać nie trzeba., gdyż o język ruski w istniejącej szkole dba się należycie, z Nowego zaś Miasta od roku 1836 uczęszcza do szkoły jedynie czworo dzieci. Projekt więc spalił na panewce. Dystrykt szkolny pod wpływem pewnych machinacji stawia jedynie wniosek na przeniesienie szkoły trywialnej ze Starego Miasta na Nowe Miasto. Wniosek ten upadł sam przez się, gdyż w tym sensie nie wypowiedział się konsystorz łaciński, który był protektorem szkoły. Zresztą dochodzenia przeprowadzone z urzędu ustaliły, że więcej dzieci uczęszcza ze Starego Miasta i fałszywym jest zapodanie, że z Nowego Miasta więcej jest dzieci, które powinne, czy mogłyby uczęszczać na naukę. Dochodzenia ustaliły też, że frekwencja dzieci zależy od warunków atmosferycznych, a raczej od niepogody, podczas której połączenie przez most na Serecie jest bardzo ciężkie, tak że dzieci z drugiej połowy miasta nie mogą się jawić w szkole, a to jest złem nie do ominięcia.




poprzednia
część

 

 

Kronika Szkoły w Załoźcach Starych

 

 

następna
część




 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Komentarze
Brak komentarzy.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl

dnd, d&d dungeons and dragons
 
Dodaj komentarz
Zaloguj się, żeby móc dodawać komentarze.
 
isa, dnd.rpg.info.plwotc, ogl


Copyright © Kazimierz Dajczak & Remigiusz Paduch; 2007-2020