Neterpińce
Dodane przez Remek dnia Lipca 13 2008 00:59:09
OPIS WSI
[źródło: "Słownik geograficzny Królestwa Polskiego i innych krajów słowiańskich", praca zbiorowa, tom VI. Warszawa 1885, nakładem Władysława Walewskiego]. Zachowano oryginalną pisownię, rozwinięto skróty.
Neterpińce, rus. Neterpinci, wieś, powiat złoczowski, na rozgraniczu powiatów złoczowskiego, brodzkiego i tarnopolskiego, 41 kilometrów na południowy-wschód od Złoczowa, 19 kilometrów na północny-wschód od sądu powiatowego i stacji kolejowej w Zborowie, 10 kilometrów na wschód od urzędu pocztowego w Olejowie. Na północny-wschód leżą Nosowce (powiat tarnopolski), na północny-zachód Białogłowy, na północy Reniów (powiat brodzki), na południe Nesterowce.
Z północnego -zachodu, od Białogłów, płynie północnym krańcem obszaru w kierunku południowo-wschodnim potok Łopuszanka, rozlewając się na staw, po przepłynięciu którego wpływa w powiat tarnopolski i odlawszy w Nosowcach dwa podłużne stawy, wpada za wsią Horodyszczem do Seretu.
Zabudowania wsi leżą na północnej pochyłości wzgórza; w stronie południowo-zachodniej zabudowań leży folwark dworski i grupa chat, "Dębina" zwana. Okolica równa, bezleśna, położenie wysokie; grunta orne: glinka nieprzepuszczalna, zimna.
Parafia obrządku rzymsko-katolickiego w Olejowie; grecko-katolicka w sąsiednich Białogłowach. We wsi jest cerkiew drewniana, zbudowana kosztem gminy, gminna kassa pożyczkowa z kapitałem zakładowym 303 złote reńskie i szkółka niezorganizowana. Obszar wsi ma 496 hektarów. Własność większa wraz z folwarkiem "Dębina" ma roli ornej 30 ha, łąk i ogrodów 18 ha, pastwisk 12 ha; własność mniejsza roli ornej 363 ha, łąk i ogrodów 27 ha, pastwisk 39 ha.
W r. 1880 liczono 524 mieszkańców (z tych 139 rzymsko-katolickiego, 10 izraelickiego, reszta /375/ obrządku grecko-katolickiego)
Bronisław Sokalski.
Najstarszy zachowany zapis nazwy Neterpińce to "de villa Nieterpince" w nieznanym bliżej dokumencie z 1649 roku (cytowanym w książce Edwarda Klisiewicza "Nazwy miejscowe Tarnopolszczyzny", Kraków 2001)
Dokument, sporządzony w 1649 roku po wycofaniu się wojsk Chmielnickiego po oblężeniu Zbaraża i bitwie zborowskiej. Opisuje spustoszenia i wyludnienie wiosek w załozieckich dobrach książąt Wiśniowieckich. Dotyczy on jakiegoś poboru - podatków lub czynszu. Nie mamy niestety jeszcze pełnej "metki" tego dokumentu, z dokładnym opisem i datami.
Łucyk Kunaszow de v. Białegłowy, Iwan Hryckowicz de v. Hryniow, Tymko Zukow de v. Częstopady, n. Albertus Czarnołuski de v. Trzcieniec, Sauka Fedorow syn de v. Ratyszczow, Iwan Drzewusz de v. Nieterpince et ratione v. Milno (1), - mm. Demetrii et Constantini Wiszniowieckich subditi (2), p. i. - "isz my dla spustoszenia pomienionych wsi, młynow, karczm y cerkiew, takze ludzi wymarcia y w niewolą pobrania (procz w Neterpincach młyn został, takze w Trzcińcu) nie moglismy z pomienionych wsi wieccy wybrac, tylko w Białychgłowach zł. 3 y gr. 8, z Hreniowa zł. 10 y gr. 16, z Częstopad zł. 6 y gr. 7, z Trzcinca zł. 7, gr. 11 1/2, z Ratysczowa zł. 9 y gr. 10, z Nieterpiniec zł. 7 y gr. 5 (z Milna zas nic a nic, y chłopa iednego nie zostało, z ktorey wsi, ze szpustoszała w niwecz, my wysz pomienieni przysięgamy) nie moglismy poboru teraznieyszego wybrac".
(*) de v. = de villa - z wioski
(2) i usprawiedliwienie wioski Milno
(3) panów Dymitra i Konstantego Wiśniowieckich poddani
ZALUDNIENIE NETERPINIEC:
1857 - 316 osób
1857 - (dane gr.-kat.) wśród mieszkańców było 185 grekokatolików
1870 - 346 osób
1880 - 524 osoby (między nimi 139 wyznania rz.-kat., 375 gr.-kat. oraz 10 Izraelitów)
1890 - 514 osób
1904 - 585 osób
1905 - (dane rzym.-kat.) wśród mieszkańców było 138 wyznania rzym.-kat.
1910 - (dane gr.-kat.) wśród mieszkańców było 359 grekokatolików, 200 łacinników i 20 Żydów.
1921 - 557 osób, 286 mężczyzn i 271 kobiet (według wyznania: 221 wyzn. rz.-kat., 331 gr.-kat., 5 mojżeszowego; według podanej narodowości - 281 Polaków, 271 Rusinów i 5 Żydów)
1939 - dane ukraińskie - 650 osób (w tym 450 Ukraińców wyznania gr.-kat., 10 Polaków i 190 "Ukraińców wyznania łacińskiego")